مشاوره حقوقی با گروه وکلای تهران

طلاق در قانون ایران

تنظیم روابط بین افراد از دو جنبه منفی و مثبت قابل بررسی‌ست. برای مثال قواعد مربوط به طلاق یکی از اموری‌ست که جهت مدیریت این بخش از روابط به‌کار می‌رود.

طلاق در ایران طبق شرایط و ضوابط قانون مدنی انجام می‌شود، قانون مدنی به طور کلی، قواعدی‌ست که بر روابط اشخاص حکومت می‌کند. از جمله مهم‌ترین بخش‌هایی که اشخاص از ابتدای تولد با آن سر و کار دارند، مباحث مربوط به حقوق خانواده است. در قانون مدنی به مبحث حقوق خانواده، در قسمت جداگانه‌ای پرداخته شده است. مباحث مربوط به ازدواج و طلاق نیز یکی بخش‌های از حقوق خانواده را تشکیل می‌دهند.

اقسام طلاق در قانون

پیش از تصویب قانون حمایت از خانواده در سال ۱۳۵۳، تنها روش اعمال طلاق، درخواست زوج بود. به عبارت دیگر این اختیار برای مرد به صورت نامحدود وجود داشت. با اصلاح قوانین و تصویب قانون فوق، شرایط طلاق تغییر ماهیت داد و شرایط جدیدی برای آن پیش‌بینی شد. به این معنا که اعمال طلاق از انحصار زوج بیرون آمد و سه قسم برای آن در نظر گرفته شد.

این اقسام در قانون مدنی عبارت‌اند از:

۱-طلاق به درخواست زوج

۲-طلاق به درخواست زوجه

۳-طلاق توافقی

در ادامه به بررسی هر یک از این اقسام طبق شرایط و ضوابط قانونی می‌پردازیم.

اعمال حق طلاق به درخواست زوج

با وجود اصلاح قوانین و خارج کردن انحصار طلاق توسط زوج، مرد هر زمان بخواهد، بدون ذکر دلیل می‌تواند همسر خود را طلاق دهد. قانون مدنی در ماده ۱۱۳۳ در همین زمینه مقرر می‌دارد: «مرد می تواند هر وقت که بخواهد زن خود را طلاق دهد. مرد می‌تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.»

طبق این ماده، تنها نکته قانونی که باید رعایت شود، این است که دادخواست طلاق توسط وکیل طلاقباید با مراجعه به دادگاه صورت بگیرد. اولین اقدامی که دادگاه انجام می‌دهد، ارجاع به داوری برای ایجاد سازش است. در این وضعیت در صورتی که سازش صورت گیرد، ادامه مراحل طلاق منتفی‌ست. در غیر این صورت گواهی عدم امکان سازش صادر می‌شود که لازمه اعمال طلاق است.

نکته‌ای که در اعمال طلاق اهمیت زیادی دارد، ثبت طلاق در دفاتر رسمی ازدواج و طلاق است. با این توضیح که اجرای طلاق با وجود تمامی شرایط قانونی به معنای صحت آن است ولی عدم ثبت آن موجب محکومیت کیفری زوج می‌شود.

اعمال حق طلاق به درخواست زوجه

حق طلاق طبق قانون ایران، متعلق به زوج است. با این حال طبق شرایط قانونی زوجه نیز می‌تواند تقاضای طلاق نماید.

قانون مدنی نیز در تبصره، ماده ۱۱۳۳ بیان می‌کند: زن نیز می‌تواند با وجود شرایط مقرر در مواد (۱۱۱۹) ، (۱۱۲۹) و (۱۱۳۰) این قانون، از دادگاه تقاضای طلاق نماید.

شرایط قانونی طلاق توسط زوجه:

طبق قانون فوق‌الذکر، موارد قانونی که زوج می‌تواند اقدام به اعمال طلاق از دادگاه نماید عبارت‌اند از:

۱-در صورت عدم پرداخت نفقه از سوی زوج (خواه به دلیل ناتوانی باشد یا به دلایل دیگر)

۲- در صورت غیبت شوهر بیش از چهار سال

۳- در صورت ایجاد عسر و حرج برای زوجه

عسر و حرج

قانون موارد این عسر و حرج را در تبصره ماده ۱۱۳۰ مشخص نموده است:

الف- ترک زندگی خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت شش ماه متوالی و یا نه ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه.

ب- اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلاء وی به مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است. در صورتی که زوج به تعهد خود عمل ننماید و یا پس از ترک، مجددا به مصرف موارد مذکور روی آورده، بنا به درخواست زوجه، طلاق انجام خواهد شد.

ج- محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر

د- ضرب و شتم یا هرگونه سوء استفاده مستمر زوج که عرفا با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد.

ه- ابتلای زوج به بیماری های صعب العلاج روانی یا ساری یا هر عارضه صعب العلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید.

موارد مندرج در این ماده مانع از آن نیست که دادگاه در سایر مواردی که عسر و حرج زن در دادگاه احراز شود، حکم طلاق صادرنماید.

اعمال طلاق توسط زوجه یکی از پرچالش‌ترین انواع طلاق است که مراجعه به وکیل پایه یک تهران در مباحث طلاق می‌تواند این چالش‌ها را به حداقل برساند.

طلاق توافقی

یکی دیگر از اقسام طلاق که دردسرهای کمتری دارد، طلاق توافقی‌ست. البته باید در نظر داشت که گاهی این نوع طلاق نیز با مذاکرات وکلای طرفین صورت می‌گیرد، از این‌رو می‌توان گفت، طلاق توافقی از لحاظ طی روند اداری با دشواری کمتری مواجه است.

برای اقدام به طلاق توافقی ، زوجین می‌توانند دادخواست خود را مبنی بر عدم تمایل به ادامه زندگی مشترک ارائه دهند. به علاوه لازم است در جلسات مشاوره شرکت نمایند و گواهی عدم امکان سازش را دریافت نمایند. در نهایت طلاق توافقی نیز باید در دفاتر ازدواج و طلاق ثبت شود.

آثار طلاق

یکی از مواردی که در تمامی طلاق‌ها باید رعایت شود. پرداخت حقوق زوجه توسط زوج است. این حقوق شامل مهریه، جهزیه، نفقه است. در صورتی که دادخواست طلاق از سوی زوج صورت بگیرد، علاوه بر پرداخت تمامی حقوق فوق، زوج موظف است اجرت‌المثل کارهایی که زوجه در طول زندگی مشترک به دستور زوج انجام داده است را پرداخت نماید. با این شرط که زوجه بتواند این مورد را در دادگاه ثابت نماید. در این زمینه مراجعه به وکیل خانواده تاثیر زیادی در اثبات ادعا دارد.

در صورتی که زوجه دادخواست طلاق داده باشد یا طلاق به‌صورت توافق اعمال شده باشد، زوج موظف است تمامی حقوق (به جز اجرت‌المثل) را پرداخت نماید. مگر اینکه زوجه بخشی از حقوق خود را به زوج ببخشد.

وکیل طلاق در تهران

مراجعه به دادگاه یکی از زمان‌برترین و مشکل‌ترین کارهایی‌ست که اشخاص در شرایط مختلف مانند، حدوث دعاوی با آن مواجه می‌شوند. این امر در برخی امور مانند طلاق اهمیت خود را بیشتر نشان می‌دهد. از این‌رو اخذ وکیل با داشتن دانش و تخصص کافی می‌تواند طرفین را در این زمینه یاری نماید.

در طلاق توافقی، وکیل می‌تواند در تمامی پروسه طلاق اعم از مرحله مشاوره تا اعمال طلاق را به نمایندگی از زوج یا زوجه حضور داشته باشد. از این رو مراجعه به وکیل طلاق می‌تواند این فرآیند را با سادگی تمام پیش ببرد.